Een schokdemper zorgt dat de banden contact houden met de weg en dat de auto in alle omstandigheden stabiel blijft. Maar dat blijkt in de praktijk tegen te vallen, zo constateert Monroe Safety Expert en Bosch Car Service Hulst.
Schokdempers remmen de bewegingen tussen de auto en de wielen. Dat voorkomt dat een wiel, nadat het over een hobbel rijdt, opspringt en de band het wegcontact verliest. Ook voorkomt het dat de omhooggaande beweging, die de auto door de hobbel krijgt, doorgaat tot de auto aan de vering en het wiel gaat trekken, want dan wordt het wiel ook “losgetrokken” van het wegdek. De schokdemper- veercombinatie zorgt ook dat de auto in de bocht niet te ver overhelt en dat de auto bij optrekken en afremmen stabiel blijft. De schokdemper is dus een uitermate belangrijk onderdeel voor de veiligheid van de auto. Maar het is wel aan slijtage onderhevig: “Op een afstand van 60.000 kilometer maakt een demper wel 30 miljoen bewegingen”, legt Klaas Hulst van het Staphorstse Bosch Car Service Hulst uit. “En wat beweegt slijt. Lagerbussen krijgen speling, de veerringen die de dempingskarakteristiek in de dempers bepalen worden slapper, afdichtingen worden oud en gaan lekken. Als een auto 120.000 tot 150.000 kilometer op de teller heeft, kun je er vanuit gaan dat de schokdempers verre van optimaal zijn.”
Weggedrag
Eigenlijk zouden schokdempers regelmatig gecontroleerd of vervangen moeten worden, maar dat gebeurt zelden: “Versleten schokdempers hebben een grote invloed op het weggedrag. De remweg wordt langer, de auto wordt onrustiger, deint, is gevoelig voor zijwind, stuurt minder precies en heeft minder grip in de bochten. Het leidt tot hogere vermoeidheid van de bestuurder en verlaagt het comfort, zeker voor mensen die gevoelig zijn voor wagenziekte. Het probleem is echter dat slijtage niet plotseling optreedt, maar geleidelijk”, vertelt Hulst. “Daardoor merken mensen het niet, ze groeien mee met de slijtage en zijn zich dus ook niet bewust van het probleem. Dat maakt het moeilijk om mensen te overtuigen dat het nodig is. Als een remblok te dun is, kun je dat meten. Je ziet het als een band te kaal is. Aan een schokdemper zie je niets. Soms komt iemand met de klacht dat zijn auto deint of zich onrustig gedraagt. Aan die mensen hoef je weinig uit te leggen, die verkoop je een set schokdempers. Maar de meeste mensen merken het defect niet.”
APK
Oudere auto’s krijgen jaarlijks een APK. Dat is een veiligheidskeuring. Daarbij zou een defecte schokdemper dus tot afkeur moeten leiden: “Er staat in de keuringsvoorschriften inderdaad dat een schokdemper goed moet functioneren, maar er staat geen voorgeschreven controlemethode bij. Sterker nog, een schokdempertestbank mag je er niet voor gebruiken, dat is geen goedgekeurd meetmiddel. Hoe stel je het dan vast? Zelfs lekkage is geen automatische afkeur, dat is een adviespunt”, laat Hulst in de APK-klapper zien. “Vaak wordt er daarom nauwelijks naar gekeken en durft een garage het vervangen van de schokdempers al bijna niet voor te stellen aan de klant. Voor vier schokdempers, rubbers, veerpootlagers en montage ben je al gauw 600 euro verder. Voor veel mensen slaat dat toch een behoorlijke deuk in het budget.”
Kwaliteit
Het is dus een uitdaging om een klant te confronteren met een reparatie, waarvan de noodzaak lastig aan te tonen is: “Als iemand met anderhalve ton op de teller nieuwe schokdempers krijgt, kent hij zijn auto vaak niet meer terug. Zo’n klant is echt blij, maar dat is achteraf, terwijl je de klant vooraf moet overtuigen. Ik heb daarom een ondersteltester en
een valbank aangeschaft. Daarmee kun je iets meten en laten zien. Wij halen elke auto bij een beurt of APK over de ondersteltester, dan haal je defecten aan schokdempers of draagarmrubbers er perfect uit,” vertelt Hulst, die van huis uit een echte techneut is: “Ik heb de MTS Autotechniek gedaan en ben daarna in 1996 voor mezelf begonnen. Ik kan er slecht tegen als dingen niet goed werken of niet kloppen. Wij gaan voor kwaliteit. We doen reparaties ook alleen als we ze goed kunnen doen, volgens de voorgeschreven methode, met de juiste aanhaalspanning en met onderdelen van OE-kwaliteit. Remblokken vervangen op versleten schijven, dat doen we niet. Een distributieriem vervangen en de waterpomp laten zitten, dat gebeurt hier niet. Een klant moet ervan op aan kunnen dat zijn auto weer 100% is, anders raak je de klant toch kwijt.”
Monroe Safety Expert
Kwaliteit staat bij Klaas Hulst hoog in het vaandel, ook de reden dat hij Monroe Safety Expert is geworden: “Monroe maakt erg goede schokdempers, ze worden niet voor niets vaak als eerste montage toegepast. Verder krijg je als Safety Expert technische ondersteuning van de Monroe-fabriek. Ze komen bijvoorbeeld langs om uitleg te geven over de montage. Hoe belangrijk het is dat je ook de stofrubbers, de stootrubbers en de veerpootlagers vervangt als je nieuwe schokdempers monteert. Anders rijdt de auto nog voor geen meter, versleten draagarmrubbers vallen bijvoorbeeld juist extra op als de dempers hun werk weer goed doen. Ze leggen ook uit dat je een auto moet uitlijnen als je de voorste schokdempers vervangt, of de dempers van een auto met meesturende achteras. Ze leggen uit dat de achterschokdempers net zo veel kilometers hebben gereden als de voordempers en dat het dus beter is om ze alle vier tegelijk te vervangen. Maar ja, mij hoeven ze niet te overtuigen…”