Klaar voor R1234yf?

Hoewel het koudemiddel R1234yf nog steeds omstreden is, verschijnen er steeds meer auto’s met dit koudemiddel in de werkplaats. Wil je een professionele aircoservice bieden, heb je dus twee aircoservicestations nodig. Hoe ga je als werkplaats hiermee om? Wat feiten op een rijtje.

Langzaam maar zeker zien we steeds meer auto’s met het nieuwe koudemiddel R1234yf op de brug verschijnen. Om de airco’s van deze relatief nieuwe auto’s te onderhouden, heb je een aircoservicesysteem nodig dat voor R1234yf geschikt is. Maar de komende 10 of 15 jaar kun je ook niet buiten je R134a-apparatuur. Wil je op een lucratieve en professionele manier onderhoud en reparaties aan airco’s verrichten, moet je over twee verschillende typen aircoservicestations beschikken. Er zijn voldoende aanbieders die op deze trend inspringen en volledig geautomatiseerde servicestations voor beide koelsystemen aanbieden.

Feiten

Wat betreft de discussie over de verschillende koudemiddelen kunnen we een aantal feiten op een rijtje zetten. Het staat al lange tijd vast dat er een vervanger moet komen voor het tot op heden toegepaste, milieuonvriendelijke koudemiddel R134a. Deze milieubelastende koolwaterstoffluoride-verbinding heeft een GWP (Global Warming Potential) van 1430. Door de EU-verordening 2006/40/EC zijn autofabrikanten vanaf januari 2017 verplicht om bij de productie van auto’s met A/C af-fabriek gebruik te maken van een koudemiddel met een GWP-waarde van maximaal 150. Alle ontwikkelingen lijken definitief in de richting te gaan van het koudemiddel R1234yf. De invoering van dit nieuwe koudemiddel betekent echter dat autobedrijven de komende jaren moeten gaan werken met twee verschillende aircoserviceapparaten. Dit komt doordat de huidige R134a-aircoserviceapparaten niet geschikt zijn voor gebruik met R1234yf.

Verschil in service tussen R134a en R1234yf

Voertuigen voorzien van een R1234yf-systeem mogen pas een servicebeurt krijgen als er vooraf een gasanalyse is uitgevoerd. Zonder deze wettelijk verplichte analyse is het niet toegestaan om het resterende koudemiddel op te vangen of te recyclen. Op deze manier waarborg je, in geval van service, dat er in de interne cilinder van het R1234yf-aircoserviceapparaat geen samenvoeging plaatsvindt met andere stoffen. Dit zou namelijk kunnen leiden tot een ongewenste substantie. Er is echter nog steeds verschil van inzicht over de exacte eisen waaraan de benodigde aircoservice-apparatuur moet voldoen. De meningen van de autofabrikanten lopen hierover uiteen.

Eisen werkplaats

Welke eisen worden er gesteld aan de aircowerkplaats ten aanzien van het nieuwe koudemiddel R1234yf? De eisen met betrekking tot de handhaving van en omgang met R1234yf worden door de Arbeidsomstandighedenwet omschreven. In deze wet, kortweg de Arbowet genoemd, staan regels voor werkgevers en werknemers om de gezondheid, veiligheid en welzijn van werknemers te bevorderen. Het doel is vooral om ongevallen, veroorzaakt door het werk, te voorkomen. Met betrekking tot het koudemiddel R1234yf moeten vooralsnog minimaal de volgende maatregelen in acht worden genomen:

• Tenminste eenmaal per uur luchtverversing van de gehele werkplaats.
• Tenminste drie maal per uur luchtverversing van werk(smeer)putten.
• Uitsluitend inzet van geschikte aircoservice-apparatuur.

Welk aircoservicestation?

Het is begrijpelijk dat veel autobedrijven zich momenteel afvragen hoe men in de toekomst de eigen aircoservice zal vormgeven. En of er op korte termijn een ander aircoservicestation nodig is. Het antwoord op deze vraag is eigenlijk al duidelijk: je zult met verschillende servicestations moeten gaan werken, die voldoen aan de laatste stand der techniek. Voor R1234yf geldt namelijk dat het gekwalificeerd is als ‘mild ontvlambaar’. Daarom mag je een R1234yf-installatie ook niet vullen met R134a. Vermenging van beide koudemiddelen moet te allen tijde vermeden worden. Dit zou namelijk kunnen leiden tot een ongewenste materiële samenstelling. Daarnaast zijn sommige systeemcomponenten van de R1234yf-installatie specifiek voor dit nieuwe koudemiddel vrijgegeven en niet geschikt voor R134a. Indien vermenging van beide koelmiddelen toch per ongeluk plaatsvindt, moet deze mix met inachtneming van de juiste veiligheidsvoorschriften uit zowel het aircosysteem als uit het aircoservicestation verwijderd worden. Het vermengde goedje moet vervolgens op de juiste wijze in een retourcilinder afgevoerd worden naar de koudemiddelleverancier, waar het vernietigd wordt.

Mild ontvlambaar

R1234yf is geclassificeerd als ‘mild ontvlambaar’. Welke invloed heeft dit op de aircowerkplaats? Om een brandbare omgevingslucht te vermijden, moet er geventileerd worden volgens de normale werkplaatsvoorschriften. Dit betekent in de praktijk ook dat de gasflessen ver verwijderd moeten zijn van open vuur en potentiële ontstekingsbronnen. Daarnaast dient het stijgen van de interne druk, als gevolg van te hoge omgevingstemperaturen door bijvoorbeeld zonnestraling of andere warmtebronnen, voorkomen te worden. Ook het beperken van de hoeveelheid gasflessen in de werkplaats wordt zeer aangeraden.